İntiharda Koruyucu Faktörler Nelerdir?

İntihar için risk faktörleri olduğu gibi koruyucu bazı faktörlerinde olduğunu belirten Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi Başhekimi Doç. Dr. Erhan Kurt, her zaman olmasa bile, intihar eyleminin önlenebileceğini söyledi.

Birçok risk faktörünün bilindiğin belirten Kurt, "Önlemler almak mümkündür. Hasta intihar eylemine karşı hemen her zaman ikirciklidir. Bu dönemi iyi değerlendirmek ve gerekli önlemleri almak mümkün olduğunda hastayı intihardan koruma şansı artmaktadır" dedi.

KORUYUCU FAKTÖRLER

İntihar için risk faktörleri olduğu gibi koruyucu bazı faktörlerinde olduğunu ifade eden Kurt, bunları şu şekilde sıraladı: Düzenli aile yaşantısı, stresle baş etme becerilerine sahip olma, hobilere sahip olma, düzenli olarak spor yapma, iyi iletişim becerilerine sahip olma, günlük tutmak, şiir yazmak gibi kendini ifade araçlarını kullanıyor olma, iyi ve tutarlı sosyal desteklere, dini inançlara sahip olma ve yardım almaya/tedaviye motive olma.

YANLIŞ İNANIŞLAR VAR

İntiharla ilgili halk arasında revaçta olan bazı yanlış bilgi ve dolayısıyla yanlış inanışlardan söz eden Kurt, şu uyarılarda bulundu: "İntihar davranışı gösterenlerin hemen hemen hepsi önceden bir ipucu veya uyarı verir. Bu uyarıların şaka gibi espirili söylenmesinin önemi yoktur. İntihar eden veya girişiminde bulunan çoğu kişi hasta akıl hastası veya 'deli' değildir. Bu kişilerin çoğu duygusal bir acı içindedirler ve duygusal acı içinde olmak 'deli' olmayı gerektirmez. İntihar eden veya girişiminde bulunan insanların ölmekten çok çektikleri acıyı dindirme istekleri vardır. Eğer bu acının dindirilmesine yardımcı olunabilirse önlemek mümkündür. İntihar açık bir şekilde konuşulabilir. Hatta bu durumun konuşulabilir olduğunu görmek kişiye hemen her zaman iyi gelir. Araştırmalar sonucu biliyoruz ki intiharı konuşma ile intihar oranı arasında doğrusal bir ilişki yoktur."

Doç. Dr. Kurt, intihar niyeti veya düşüncesinden bahsediliyorsa yapılması gerekenleri ise şöyle sıraladı:
Dinle, samimi-dürüst ol, duygusal paylaşımda bulun, duygularını dinleyip anlamaya çalış, öğüt verme, basit çözümler bulmaya zorlama, kendini onun yerine koy, eleştirel olma, sizinle veya başka güvendiği biriyle konuşmaya teşvik et, profesyonel yardım ara ve yakınlarını bilgilendir.

İntihar etmeyi düşünen bir tandığınız varsa... 

Yapabileceğiniz en önemli şey onunla konuşmak.

- Yargılayıcı  olmadan, açık, ilgili ve sakin  bir şekilde onu dinleyin. Bırakın istediği şey hakkında istediği kadar konuşsun. Ne hissettiğini anlamaya çalışın.

- Sihirli kelimeler söylemek zorunda değilsiniz. Çoğu zaman önemli olan sadece ilgilendiğinizi bilmesi ve acısıyla yalnız olmadığını görmesidir. 

- Tartışmaktan ve öğüt vermekten kaçının. Hissettiklerinin ve intiharın doğruluğunu yanlışlığını sorgulamayın, hayatının değeri hakkında söylev vermeyin. 

-  Bunları sizinle paylaşabilmiş olmasına sevindiğinizi belirtin. Destekleyici ve umut verici şeyler söyleyin. Çözüm önerileri sunun. 

- İntihar etmeyi düşünüp düşünmediğini, intihar planını, zamanını, şeklini ve kullanacağı araçlara ulaşıp ulaşamayacağını öğrenin. Bu konuda açık açık konuşmaktan çekinmeyin. Şaşırmış görünmeyin, olabildiğince sakin konuşun.

- Eğer  zamanını ve nasıl yapacağını belirlemişse bu acil bir risk olduğunu gösterir. Mutlaka ciddiye alın, kesinlikle  1 saniye bile  yalnız bırakmayın ve yardım isteyin. Etrafında kullanabileceği herhangi  bir şey varsa uzaklaştırın.  İntihar edecek olan bir kişiyi mutlaka bir uzman görmelidir. Hastaneye götürebilir ya da  ambulans çağırabilirsiniz. Paniklemeyin ve acil yardım çağırmak konusunda tereddüt etmeyin.

o Eğer acil bir risk yoksa kendi yardımınızı önerin ve mutlaka profesyonel yardım alması için destekleyin. Randevu alırken ve ilk görüşmeye giderken yanında olun.

- Asla bir intihar planını sır olarak tutmayın.  Arkadaşınız sizden bunu kimseye söylememenizi isteyebilir. Ancak asla bu sorumluluğu tek başınıza taşımayın. Eğer ciddi birrisk varsa yapmadığınız bir şeye pişman olmaktansa yaptığınız bir şeye pişman olma riskini alın.

- Fikrini değiştirmek için  onu  utandırmayın ve yargılamayın. Bu sadece suçluluk ve umutsuzluk duygularını arttırır.  Kendisini daha kötü hissetmesini sağlayacak şeyler söylemekten kaçının.  Yaşadıklarının kendisini öldürmesini gerektirmeyeceğini söyleyerek hafife almayın. Önemli olan problemin ne kadar büyük ya da kötü olduğu değil, onu yaşayanı ne kadar etkilediğidir. 

- Kesinlikle kendisini öldüremeyeceğini söylemeyin. 

- Yardım alabileceğini ve bunun geçici olduğunu vurgulayın.  Gerçekten de birçok insan zaman zaman kendisini öldürmeyi düşünür ama bu düşünceler geçicidir. 

- Arkadaşınız ya da yakınınızın durumunu takip edin. Acil bir risk yokken de desteğinizi devam ettirmeniz çok önemlidir. 

- Bir arkadaşınızın/yakınınızın intihar etmeyi düşünmesi sizin için  de oldukça ağır bir yüktür. Bununla baş etmek için bir uzmandan yardım almayı düşünebilirsiniz. 

İlk yorum yazan siz olun
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.

Psikoloji Haberleri