Yeni Yüzyıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Gastroenteroloji bölümünden Doç. Dr. Murat Akyıldız huzursuz bağırsak sendromunun kadınlarda görülme sıklığının erkeklere göre üç kat fazla olduğunu söylüyor.
Huzursuz bağırsak sendromunun belirtileri nelerdir?
Huzursuz bağırsak sendromu, bilinen bir yapısal ya da biyokimyasal bozukluğun olmadığı, yemek, stres veya bazı farmakolojik ajanlar ile alevlenebilen ve yaşam kalitesini önemli oranda etkileyen:
a. Karın ağrısı/karında rahatsızlık hissi
b. Şişkinlik/gerginlik
c. Kabızlık ve/veya ishal yakınmalarla kendini gösteren klinik tablodur. Yakınmalar genelikle dışkılamadan sonra azalır.
Huzursuz bağırsak sendromunun toplumda görülme sıklığı nedir?
Tüm dünyada erişkin ve adolesanların yüzde 10-20’sinde bu hastalığa uyan semptomlar görülmektedir. Ülkemizde ise yüzde 6.3-19.1 arasında bulundu.
Kadınlarda mı erkeklerde mi daha sık görülür?
Kadınlarda erkeklere oranla 3-7 kat daha sık görülür.
Kilolu kişilerde daha mı sık karşılaşılır?
Literatürde bazı çalışmalarda hem çocukluk hem de erişkin kilolu kişilerde daha fazla görüldüğü bildirilmekle beraber normal kilolu kişilerden farklılık olmadığına işaret eden çalışmalarda bulunmaktadır.
Hastalık psikolojik olabilir mi?
Tamamen psikolojik demek yanlış olur. Ancak duygusal bozukluklar ve stres ile klinik belirtilerin şiddetlenmesi, duygu durum düzenleyici ve antidepresan ilaçlarla yapılan tedavilere dramatik derecede iyi yanıt alınması hastalıkta psikolojik faktörlerin katkısı olduğunu düşündürüyor.
Nedenleri nelerdir?
Kesin nedeni bilinmemekle birlikte öne sürülen bazı faktörler; gastrointestinal hareketlerde değişiklik, iç organ ağrılarının duyarlılığında abartılı yanıt, beyin ile bağırsak ilişkisinde bozulma, anormal farklı algılama, hormonal ve çevresel faktörler, psikososyal bozukluklar gibi nedenler.
Kahve şikayetleri artırabilir
Huzursuz bağırsak sendromunun tedavisi nasıldır?
Nedeni tam olarak bilinmediğinden tedavisi de genellikle yakınmalara göre yapılır. Öncelikle hastaya güven verilmeli. Hiç kimse İBS nedeniyle ölmez ve İBS asla kanserleşmez. Ne yazık ki günümüzde her İBS vakasında etkili olabilen bir ilaç yoktur. Hastalığın fonksiyonel doğası hakkında bilgi verilmelidir.
Özellikle tercih etmemiz gereken ya da uzak durmamız gereken yiyecekler var mı; neler?
Hastalığa değilde hastaya özel beslenme tedavisi önerilmelidir. Örneğin kahve, baklagiller, lahana gibi yiyecekler şikayetleri artırabilir. Bol lifli diyet ve dışkı hacmini artıran kepekli besinler kabızlık dominant olgularda tercih edilmelidir. Esas önemli nokta özellikle hastaya kendisine dokunan veya yakınmalarını artıran gıdaları not edip onlardan uzak durması önerilmelidir.
Bu hastalara neler önerebiliriz?
Beslenme tarzında değişiklikler yakınmalara göre düzenlenip, düzenli günlük egzersiz tedavinin bir parçasıdır. Bununla birlikte stresten uzak durulması, kişiyi emosyonel olarak rahatlatacak hobiler ve bireysel davranış tedavileri hem bu hastalıkla başetmek için hem de yaşam kalitesini artırmak için önemlidir.
Huzursuz-İrritabl-Spastik bağırsak sendromu hepsi aynı hastalık mıdır?
Evet. Hepsi aynı hastalığın farklı isimlendirilmeleridir.