Hamile kadınların yaklaşık yüzde 2 ila 4’ünde görülen Gestasyonel diyabet; gebelikte ortaya çıkan ya da gebelik öncesinde var olduğu halde ilk defa bu döneminde teşhis edilen bir diyabet türüdür. Genellikle bebeğin doğumuyla birlike ortadan kaybolan geçici bir diyabet türü olan gestasyonel diyabet, ailesinde diyabet hastalığı bulunan, kilolu ve 35 yaş üzeri gebe kadınlarda daha sık görünmektedir. Hamilelikte doğru ve dengeli beslenmenin çok önemli olduğunu dile getiren Jineart Clinic Kurucusu ve Medicana Kadıköy Hastanesi Kadın Hastalıkları Doğum ve Perinatoloji Uzmanı Op. Dr. Cengiz Sağıroğlu, halk arasında “Gebelik Şekeri” diye bilinen Gestasyonel diyabet ve tedavisi hakkındaki görüşlerini aktarıyor.
Gestasyonel diyabet kontrol altına alınabilir…
Diyabet, diğer adıyla şeker hastalığı, pankreasın yeterli miktarda insülin üretememesi ya da insülinin vücut tarafından yeterli olarak kullanılamaması sonucu oluşmaktadır. Diyabet tanısı konulan hastaların kanında çok miktarda bulunan glikoz (şeker) damar sertliğine ve kalbe giden kan miktarının azalmasına yol açarken bunun sonucunda kalp krizine veya ani kardiyak ölümlere neden olabilmektedir. Diyabeti olan hastalarda vücudun şeker ve nişastayı enerji
kaynağı olarak kullanmadığını dile getiren Cengiz Sağıroğlu, gebelerin 1/50 ile 1/20’sinde gestasyonel diyabet gelişebildiğini belirtti. Bunun yanı sıra yaşanabilecek sorunları önceden saptayıp engellemek için gebelik öncesi ve sonrasında mutlaka doktor ile iletişimde kalınması gerektiğini vurgulayan Sağıroğlu, erken teşhisin daha büyük hastalıkların önüne geçmesindeki en önemli kurtarıcı olduğunun altını çizdi.
Diyabetin anne karnındaki bebeğin gelişimine etkisi nedir?
Kontrol altında olmayan diyabet bebeğinizde;
- Doğumda sorun yaratabilecek kadar aşırı büyümeye (4 kilo ve üzeri) neden olabilir.
- İri bebeğin doğum kanalından geçişi sırasında omuz sinirlerinde zedelenme, köprücük
- kemiğinde kırık, ender olarak, oksijen eksikliğine bağlı beyin hasarı
- gelişebilir.Doğduktan sonra kan şeker seviyesinde ani değişiklikler oluşur.
- Çocuk doktoru, doğumdan sonra kan şekerinde gelişebilecek ani düşüş nedeniyle
- tedavi uygulayabilir.
- Çocukluk döneminde veya erişkinlikte aşırı kilolu ya da obez olabilir. Obezite Tip 2
- diyabete yol açabilir.
“Gestasyonel diyabet” anne adayına olumsuz etkileri nelerdir?
Kontrol altında olmayan gestasyonel diyabet sizde;
- Doğum sırasında problemler yaşamanıza neden olabilir.
- İri bebek nedeniyle doğumun sezaryen zorunluluğunun doğmasına neden olabilir.
- Sezaryen sonrası iyileşme süreci normal doğuma oranla daha uzundur ve sorunlu olabilir.
- Gestasyonel diyabeti olan kadınlarda ayrıca, gebelik sırasında ortaya çıkan yüksek tansiyon, idrarda protein, sıklıkla bacaklarda, ayaklarda, parmaklarda ve ellerde şişlikler şeklinde kendini gösteren bir problem olan Preeklemsi de gelişebilir.
- Preeklemsi vücudunuzda kasılma nöbetlerinin oluşmasına veya felçe yol açabilir.
- Bazen diyabet doğumdan sonra kaybolmaz ya da doğumdan çok sonra tekrar ortaya çıkabilir. Bu durumda diyabet, Tip 2 diyabet adını alır.
Sağlıklı beslenme hamilelikte yapılan spor diyabetin önüne geçiyor…
- Diyetisyen veya diyabet eğitmeni ile birlikte size özel bir öğün planlaması yapın.
- Kan şekerinizi kontrol altında tutmak için nasıl beslenmeniz gerektiğini öğrenin.
- Hareketli olun. Gebelik öncesinde, gebelikte ve doğumdan sonra düzenli egzersiz yapın. Doktorunuz da onaylıyorsa haftada 5 gün, yarım saatlik tempolu yürüyüşler faydalıdır.
- Kan şekerinizde çok hızlı düşüş ve yükselişler olabileceğini unutmayın. Ne yediğiniz, ne kadar egzersiz yaptığınız ve bebeğinizin gelişimine bağlı olarak şeker düzeyi gün içerisinde pek çok kez değişebilir.
- Doktorunuz tarafından bilgilendirildiğiniz şeker seviyesindeki yükselme ve düşüş bulgu ve belirtiler olduğunda kan şekerinizi sık aralıklarla kontrol edin.
- Kan şeker düzeyinin anlamını, öğünleriniz ve yapacağınız egzersizlerin nasıl olması gerektiği ve eğrer insülin kullanıyorsanız dozu nasıl ayarlayacağınızı iyi öğrenin.
Genellikle doğum sonrası kaybolan gestasyonel diyabetin aile de diyabet öyküsü olan hastalarda ve ileri yaşlarda doğum yapan kadınlarda hastalarda kalıcı olabileceğini belirden Cengiz Sağıroğlu, doğum yaptıktan 6-12 hafta sonrasında annelerin gebelik öncesi kilolarına inmesi gerektiğini ve vücut ağırlıklarının %5 ila %7 arasında azaltmalarının çok önemli olduğunu belirtiyor.
Hamilelik sonrası diyabet takibi ve tedavisi nasıl yapılır?
- Sağlıklı beslenmeye ve düzenli egzersiz yapmaya devam edin.
- Kan şeker düzeyinin takibi amaçlı 1-3 yıl aralıklı olarak düzenli sağlık kontrolü yaptırın.
- Daha fazla çocuk ve ilerideki gebelik planlarınız hakkında doktorunuzla konuşun.
- Yavaş kilo vermeyi planlayın, bu şekilde kilonuz kalıcı olur.
- Sağlıklı beslenme, kilo verme ve düzenli egzersiz yapmanın gelecekte Tip 2 diyabet gelişmesini önleyici yada geciktirici etkisi vardır. Daha fazla bilgi edinmek için doktorunuzla konuşun.