ERGENLERDE PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK VE STRESLE BAŞ ETME*
PSYCHOLOGICAL RESILIENCE AND COPING WITH STRESS IN ADOLESCENCES
Doç. Dr. Zeynep Deniz YÖNDEM
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölümü
Arş. Gör. Muhammed BAHTİYAR
Düzce Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü
Bu çalışmanın temel amacı ergenlerde psikolojik dayanıklılık ile stresle baş etme stratejileri arasındaki ilişkileri incelemektir. Ayrıca psikolojik dayanıklılık ve stresle baş etme stratejilerini, kişisel ve demografik bazı değişkenlere göre incelemek bu çalışmanın amaçlarındandır. İlişkisel tarama yönteminin kullanıldığı bu araştırmanın katılımcıları, yaş ortalaması X= 16,18 olan, 193 kız ve 135 erkek olmak üzere toplam 328 lise öğrencisinden oluşmaktadır. Araştırma verilerinin toplanmasında, Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği, Baş Etme Yolları Ölçeği ve Kişisel-Demografik Bilgi Formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde parametrik olmayan tekniklerden, Mann-Whitney U,Kruskal-Wallis ve Spearman Brown Korelasyon testi kullanılmıştır. Aştırmanın sonucunda, ergenlerin psikolojik dayanıklılık düzeyleri ile planlı problem çözme ve sosyal destek arayışı gibi stresle baş etme stratejileri arasında olumlu ve güçlü ilişkiler olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Psikolojik dayanıklılık yönünden sadece yüksek gelir düzeyindeki ergenler lehine anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Baş etme stratejilerinden ise planlı problem çözme ve sosyal destek yaklaşımlarında yüksek gelir düzeyi, kendine saklama ve sorumluluk alma yaklaşımlarında ise düşük gelir düzeyi lehine anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Cinsiyete göre baş etme yaklaşımlarından, planlı problem çözme ve sosyal desteği kızların, kendine saklama ve sorumluluk lma yaklaşımlarını ise erkeklerin daha fazla kullandıkları bulunmuştur. Sınıf düzeylerine göre bakıldığında; kadercilik, doğaüstü güçlere inanış gibi baş etme yaklaşımlarının alt sınıf düzeyindeki ergenler tarafından daha fazla ullanıldığı bulgusuna ulaşılmıştır. Araştırma sonuçları ilgili literatüre dayanarak tartışılmıştır.
Makalenin devamı için tıklayınız
*13.Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi’nde (7-9 Ekim 2015, Mersin) bildiri olarak sunulmuştur