Hazırlayan: Doç. Dr M. Fikret ERGÜNGÖR
Etlik İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Beyin Cerrahisi Klinik Şefi
Toplumumuzda sara olarak da bilinen bu hastalık oldukça yaygındır. Hastaların pek çoğu bu durumu kabul etmekte zorlanırlar. Kendilerini toplumdan soyutlamaya çalışır ve içlerine kapanırlar. İstatistiklere göre toplumun yüzde beşi hayatlarının herhangi bir dönemimde en az bir kez nöbet geçirmişlerdir. Bunların da binde beşinde nöbetler tekrarlar. Ancak bu nufusun da yüzde onunda tedaviye kısmen direnç gözlenir. O halde denilebilir ki bu hastaların büyük bir kısmında nedeni saptamak ve ona yönelik olarak da tedavisini yapmak mümkün olabilmektedir.
Epileptik hastaların bilmeleri gereken hususlar şunlardır:
1. Hastalığın nedeni ne olursa olsun, hastalığınız beynin fonksiyonel hücrelerinin anormal elektriksel deşarjlarına bağlı olarak meydana gelmektedir.
2. Yukarıda da rakamlarla ifade edildiği üzere toplumumuzda bu hastalıkdan muztarib tek insan siz değilsiniz. Kaldı ki hastalığınız tıbbi ( ilaç ) ya da cerrahi yaklaşımlarla tedavi edilebilir bir hastalıkdır.
3. Hastalığınızın tedavisi ile ilgili pek çok ilaç vardır.
4. Uygun tedavi ile iyileşme şansınız çok yüksektir.
5. Öncelikle ilgili branş hekimine ( nörolog ya da beyin cerrahı ) giderek muayenenizi olunuz ve istenilen tetkiklerinizi yaptırınız.
6. İster sadece ilaç tedavisi olsun isterse cerrahi tedavi sonrası ilaç tedavisine devam etmeniz söz konusu olsun, her iki durumda da ilaçlarınızı tavsiye edildiği şekilde kullanın.
7. Örneğin eğer günde 3 defa almanız önerilmişse saatleri şöyle olmalıdır:
Sabah saat 07
Öğleden sonra saat 15
Gece saat 23
8. Örneğin eğer günde 4 defa almanız önerilmişse, o takdirde , şu saatleri kullanınız.
Sabah saat 06
Öğle saat 12
Akşam saat 18
Gece saat 24
9. İlaçlarınızı, zamanını geçirmeden, alınız. İlaçlarınızı asla doktorunuza danışmadan kesmeyiniz. Özellikle uzun süreli kullanıyor iseniz ani ilaç kesilmesini takiben çok şiddetli, çok sık aralıklarla tekrarlayan, sizde arıza bırakabilecek, inatçı nöbetlerinizin olabileceğini unutmayın. Bu tip nöbetler çoğunlukla, ancak, hastane şartlarında durdurulabilir.
10. Doktor tavsiyesiyle ve doktor nezaretinde ilaçlarınızı keseceğiniz zaman da, yine, mutlaka doktorunuzun önerdiği şemaya uygun olarak azaltarak ilaçlarınızı kesiniz.
11. Yine doktorunuzun öngördüğü üzere zaman zaman laborotuvara giderek tam kan sayımlarınızı, karaciğer ve böbrek fonksiyon testlerinizi ve kullandığınız ilacın kandaki seviyesini ölçtürünüz. Doktorunuzun tavsiye ettiği zamanda da E.E.G. nizi ( elektroensefalografi ) çektirmeyi ihmal etmeyiniz.
Diğer dikkat edilmesi gereken hususlar ise şunlardır:
12. Asla alkollü içki kullanmayınız.
13. Uykusuz kalmayınız.
14. Stress ve aşırı yorgunluklardan kaçınınız.
15. Ramazanda oruç tutmayınız.
16. Doktorunuzun bilgisi dışında sakinleştirici ilaç ya da uyku ilaçları kullanmayınız.
17. Motorlu araç ( otomobil, motorsiklet, traktör ) ya da motorsuz araç ( bisiklet ) kullanmayınız.
18. Futbol,güreş gibi ağır ve boks, kayak, paten ya da kaykay gibi tehlikeli sporlar yapmayınız.
19. Ağaç ya da çatıya çıkmayınız.
20. Pencereden sarkmayınız. Balkonda tek başınıza oturmayınız.
21. Denize yalnız başınıza girmeyiniz. Açılmayınız.
22. Ilık suyla banyo yapınız. Banyo yaparken bir yakınınızın sizi sık sık kontrol etmesine izin veriniz.
23. Bekar iseniz evlenebilirsiniz. Fakat müstakbel eşinizi hastalığınızdan dolayı haberdar ediniz. İsterse doktorunuzla durumunuzu konuşmasına izin veriniz. Hatta bu teklifi ona siz yapınız.
24. Çocuk sahibi olabilirsiniz. Epilepsi hastası olmanız bir sakınca yaratmaz. Doğacak bebeğinizin de epileptik olmasını gerektirmez. Ancak:
25. Hamile iken, asla, ilacı kesmeyiniz. Tüm epilepsi ilaçlarının ana rahminde teşekkül etmek de olan bebeğinizin gelişimi üzerinde, muhakkak ki olumsuz etkisi vardır. Ancak bu etkinin yüzde altı civarında olduğu bilinmektedir. Diğer tarafdan hamile iken kullandığınız ilacı kesmeniz halinde, nöbet esnasında, bebeğinize gelecek zarar çok daha yüksek orandadır ve maalesef kalıcı olabilir.
Ailelerin dikkat etmesi gereken hususlar ise şunlardır:
Nöbet esnasında:
1. Sakin olunuz.
2. Hastanın vucudunu herhangi bir yere vurarak yaralanmasını önleyiniz.
3. Ağız içine bir kaşık sapı ya da benzeri ile girerek dilini ısırmasına ve dilin arkaya düşerek hava yolunu tıkamasına engel olunuz. Böylece hastanızın gerekli oksijeni almasını kolaylaştırırsınız.
Nöbet olmadığı dönemlerde:
1. Hastanızın üzerine aşırı düşerek onu tedirgin etmeyiniz.
2. Onunla zaman zaman hastalığı ile ilgili konuşarak moral açısından destekleyiniz.
3. İlaçlarını zamanında ve önerilen dozlarda alıp almadığı, mümkünse kendisine hissettirmeden, kontrol ediniz.
4. Hastanız bir öğrenci ise öğretmenleriyle konuşarak hastalığı ile ilgili olarak onları bilgilendiriniz.
Not: Bu bilgiler bir öneri niteliğinde olup her hastaya mutlaka uygun olmayabilir. Bu nedenle bu bilgiyi okuyan hastaların kendi doktorları ile konuyu detaylı olarak irdelemeleri gerekmekte ve kendi doktorunun önerilerine sadık kalmalıdırlar.