YENİŞAFAK - Engelli öğrencilerin, daha iyi öğrenmesinin ve sosyalleşmesinin hızlandırılması hedeflenen projeye göre, tüm devlet ve özel okulların fiziki şartları ile kullanılan araç ve gereçler, engelli öğrencilerin ihtiyacına cevap verebilecek nitelikte olacak. Ayrıca daha önceleri sadece sınıf öğretmeni ve rehberlik hizmeti veren eğitmenlerin üstelendiği engelli öğrencilerden yeni uygulamayla birlikte tüm okul yönetimleri ve öğretmenler sorumlu olacak.
Milli Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in imzasıyla bütün il valiliklerine gönderilen genelge, okul öncesi, ilk ve orta öğretim kurumlarını kapsıyor. Proje ile özel eğitime ihtiyacı olan öğrencilere normal eğitim hizmetleri de verilerek normal akranlarıyla birlikte aynı ortamda eğitimlerini sürdürmeleri hedefleniyor. Buna göre, özel eğitime ihtiyacı olan öğrenciler, akranları ile birlikte aynı sınıfta tam zamanlı sürdürebilecekleri gibi özel eğitim sınıflarında yarı zamanlı olarak da sürdürebilecek. Proje ilk etapta belli semtlerde uygulanacak ancak zamanla tüm okullara yayılacak. Uygulama, Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından tek merkezden koordine edilecek. Uygulamadan, ağır zihinsel özürlüler dışındaki tüm engelliler yararlanabilecek. Her tür ve kademede kaynaştırma yoluyla eğitim alması gereken öğrencilerin okula/kuruma kayıtlarında ve devamlarında gerekli tedbirler alınacak. Ayrıca rehberlik ve araştırma merkezleri tarafından eğitsel değerlendirme ve tanılaması henüz yapılmamış özel eğitime ihtiyacı olan çocukların da okullara/kurumlara kayıtları yapılabilecek. Uygulamada en çok dikkat edilmesi gereken hususlardan biri okulların fiziki mekânları ve engellilerin yararlanacağı araç ve gereçler teşkil ediyor. Buna göre okullarda özel eğitim sınıfı ile destek eğitim odası için ayrılan mekanların fiziki şartlarının (ısı, ışık, genişlik, hijyen vb.) eğitime uygun ve kolay ulaşılabilir olmasına dikkat edilecek. Eğitim ve öğretim açısından elverişsiz ortamlarda özel eğitim sınıfı ile destek eğitim odaları yapılmayacak. Yine özel eğitim sınıfı ile destek eğitim odasında okul öncesi eğitim malzemelerinden ve rehabilitasyon merkezlerinde kullanılan araç-gereçlerden yararlanılacak. Bu materyal ve donanım ihtiyacı valiler tarafından değil, yerel imkânlarla (okul aile birliği, belediye ve sivil toplum kuruluşları vb.) temin edilecek. İşitme cihazı gibi fiyatı yüksek olan cihazlar ise Bakanlık tarafından sağlanacak. Kaynaştırma uygulaması yapılan okul ve kurumlarda özel eğitime ihtiyacı olan öğrencilere bireysel ve grup eğitimi verilebilmesi için destek eğitim odası açılacak. Öğrenci taşıma servislerinde kaynaştırma öğrencilerinin taşınması konusunda kolaylıklar sağlanacak.
TÜM OKUL YÖNETİMİ VE ÖĞRETMELER SORUMLU OLACAK
Yetersizliği olmayan akranları ile aynı sınıfta ya da özel eğitim sınıflarına devam eden öğrencilerin kaynaştırma yoluyla eğitimlerinde sınıf öğretmenleri, özel eğitim sınıfı öğretmenleri ile rehber öğretmenlerin yanı sıra okulda görevli tüm yönetici ve diğer öğretmenler sorumluluğu birlikte taşıyacak. Özel eğitime ihtiyacı olan öğrencilerin ders ile ders dışı sosyal ve kültürel etkinliklere etkin olarak katılımlarının sağlanması yönünde gerekli tedbirler okul ve kurum yönetimlerince alınacak. Ayrıca, ilköğretim okulları ve ortaöğretim kurumlarında görev yapan alan öğretmenlerinden maaş karşılığı ders saatini dolduramayan öğretmenlerin yanı sıra ders saatini dolduranlardan istekli olanlar destek eğitim odasında ihtiyaçlar doğrultusunda görevlendirilebilinecek. Zihinsel yetersizliği veya otizm olan öğrenciler için açılmış özel eğitim sınıflarında görev yapan öğretmenler ile bu sınıflarda etkinliğe katılan diğer eğitim personeli öğrencilerle bir arada oldukları bireysel ve grup eğitimi etkinliklerinde daha rahat hareket edebilmeleri için gerektiğinde beden eğitimi öğretmenleri gibi eşofman veya benzeri rahat kıyafetlerle derslere girebilecekler. Ağır düzeyde zihinsel yetersizliği ve/veya otizmi olan öğrenciler için açılan özel eğitim sınıflarında görev yapan öğretmenler, dinlenme aralarında da öğrencileriyle ilgilenecekler ve bu görevi yapanlar okul nöbetçi öğretmenliği görevinden muaf tutulacak.
"BU PROJE İLE ÖĞRENCİLER DAHA BAŞARILI OLACAK"
Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürü Ruhi Kılıç, çocukların daha iyi yetişip topluma faydalı bireyler olması için bu projeyi geliştirdiklerini söyledi. Yapılan araştırmalarda engelli öğrencilerin engelli olmayan akranları ile birlikte aynı ortamda eğitim alınca daha başarılı olduklarının görüldüğünü ifade eden Kılıç, "Bu yöntem çok daha avantajlı. Çünkü çocuk, arkadaşlarıyla uyumda, sosyalleşmede daha çabuk adapte oluyor. Çocuk okulunu bitirdiği zamanla topluma karışıyor. Özel koloni halinde özel okulda yaşadığı gibi kendi akranları ile yaşamayacak. Öyleyse ne kadar çabuk adapte olursa, ne kadar normal akranları ile bir arada eğitim görürse kendisi için o kadar iyi olur. Aynı kişilerin olduğu yerde gelişme olmuyor. Hatta gerileme bile yaşanabiliyor. Kendi gibi olan veya kendinden geri olanlardan çok fazla alacağı şey yoktur." dedi. Normal okullarda okuyan engellilere özel eğitim öğretmeni veya rehber öğretmen yardımcı olacağını dile getiren Kılıç şöyle konuştu: "Ama öğrenme bir bütündür. Üstelik öyle öğrenme alışkanlıkları vardır ki bunu ancak arkadaşından başkasından alması da zordur. Bahçede oynarken öğrenir, sevgiyi kıskançlığı, evet ya da hayır diyebilmeyi arkadaşlığı işbirliğini orada öğrenir. Aynı zamanda toleransı öğrenir."Ailelerin bu yönteme çok yatkın olduğunu, ancak bazı okulların engellileri almak istemediklerini hatırlatan Kılıç bu anlayışı yıkmaya çalıştıklarını ifade etti. Kılıç, "Burada asıl önemli olan öğretmelerin engelli olana, normal bir öğrenci gibi yaklaşıp kabul etmeleridir. En çok da bununla uğraşıyoruz. Temel yardım hizmet alan normal bir insanın yararlandığı haktır bu. Bu insanlara 'lütfen' olarak yardım etmeyin. Bu onların bir sorumluluğudur." diye konuştu.