16.5 milyonlu Afrika ülkesi Zimbabve'de sadece 10 psikiyatrist 15 klinik psikolog bulunuyor.
Zimbabve'de psikiyatrist olan Dixon Chibanda 2006 yılında 'Dostluk Bankı' projesini başlattı. Proje için 400 yaşlı kadına eğitim verdi, bu kadınlar ülke genelinde bulunan banklarda terapi gerçekleştiriyor. 'Dostluk Bankı' terapileriyle psikolojik rahatsızlıklarına etkili çözüm arıyor.
Ruhsal bozukluğu, anksiyetesi ve depresyonda olan kişilerle ilgilenen 'Dostluk Bankı' anksiyete ve depresyonla mücadele kişiler için güvenli bir yer.
Kurumun sağlık çalışanları "büyükanneler" olarak tanımlanıyor. Geleneksel yöntemleri kullanmayı reddeden kurum, terapilerini odalarda değil açık havada ağaçların altında yapmayı tercih ediyor. Kurumda çalışan bir sağlık çalışanı amaçlarının hastaların kalplerini ve düşüncelerini açmak olduğunu söylüyor. Danışanlar, tahta banklarda 45 dakikalık seanslar gerçekleştirebiliyor. Bu seanslara ek olarak, 'büyükanneler' bazı durumlarda eve gelebiliyor gerektiğinde telefonla özel destek verebiliyor. Projenin ilk 6 ayında depresyon orası yüzde 10 azaldı.
DOSTLUK BANKI FİKRİ NEREDEN GELDİ?
'Dostluk Bankı' projesinin kurucusu Chibanda'ya proje fikrinin nereden geldiği sorulduğunda "Bir hastamı 2005 yılında intihar sonucu kaybettim. Otobüs korkusu yüzünden tek başına terapiye gelemiyordu onu annesi getirmek zorundaydı. Bu durumda bende sadece psikiyatrist olmamam gerektiğini fark ettim ve insanlara ulaşmanın daha pratik bir yolunu aramaya başladım. Ülke genelinde bir araştırma yaptım ve tahmin edilen sayının çok daha üstünde psikolojik desteğe ihtiyaç duyan insan olduğu ortaya çıktı. Bu sonuçta beni 'Dostluk Bankı' projesine yönlendirdi." diyor.
BÜYÜKANNELER NE YAPIYOR?
Bireysel problemlerini çözmek intihar riskinin olup olmadığını gözlemlemek için 6 seans gerçekleştiriyor. İlk seans 1 saat ya da daha fazla sürüyor, büyükanne dinliyor, not alıyor. Büyükannelerin toplantılarında bu notlarda paylaşılıyor ve konu hakkında dönüş alıyorlar. Öte yandan seanslarda ses kaydı alınıyor.
Terapi için iyi bir dinleyici, empati yapabilecek kişilikte insanlar arıyorduk ve tüm bu yetenekler 'büyükannelerde' gelişmeye açıktı. Düzenli sıklıklarla görüşüp karşılaştıkları sorunları, neler yapılabileceğini konuşuyoruz.
ZIMBABVE'DEN NEW YORK'A
Ekiplerinin son New York'a gittiğini ifade eden Chibanda orada da Dostluk Bankı projesini başladığını geçen yıl sadece 30 bin kişinin tedavi edildiğini söylüyor. Kanada'dan da kurumla ilgili sorular aldığını belirtiyor.