MİLLİYET - Her anne - baba bebeğinin bir an önce konuşmasını ister. Hatta kimi anne bebeğinin ağzından çıkacak ilk “anlamlı” kelimeyi duymak için çalışma hayatına dönmez, kimi çevresindeki başka bebeklerle kendininkini kıyaslayıp sıkıntıya girer.
Oysa bebeklerin konuşma yeteneklerini kendi hızlarıyla geliştirdiklerini de unutmamak gerek.
Delaware Üniversitesi’nden Dr. Roberta Golinkoff, “Her bebeğin ilk yıllarındaki gelişim dereceleri kendilerine özgüdür. Ancak bu, ebeveynlerin bebeklerinin dilsel gelişimini destekleyici bir yol ve etkileşimli bir çevre oluşturmasına engel değildir” diyor.
Delaware Üniversitesi’nde tasarlanan ve evde uygulanabilen bazı basit testlerle ebeveynlerin bebeklerinin dilsel gelişimlerini ölçmeleri mümkün. Bu yazıda ilk bir yıl boyunca yapabileceğiniz basit öneriler var. Eğer çocuğunuz bu egzersizlere yanıt vermiyorsa , doktorunuzla görüşmenizde fayda var. İlk yıl süresince kulak enfeksiyonları ile karşılaşmak mümkün olsa da, sürekli tekrarlayan enfeksiyonlar bebeğinizin konuşma gelişimini engelleyebilir, unutmayın!
0-3 ay:
Uzmanlara göre bebekler çevreyle etkileşim içinde olmak ister ve hatta kendilerine özgü sesler geliştirerek bunu dener.
- Bebeğinizin iletişim kurmaya çalışıp çalışmadığını anlamak için, onunla konuşma mesafesinde oturun ve bir şey söylemeyin. Bebeğinize ifadesiz bir yüz ifadesiyle bakın. Ve ondan iletişim kurmayı denediğine dair bir işaret gelene dek bekleyin. Sesler çıkarıp, elini ya da kolunu oynatması gibi işaretler olabilir.
4-8 ay:
Bebekler vurgulanmış ses kalıplarını içeren kelimeleri seçerek bir dili öğrenir (sesleri bir insanla ya da nesneyle bağdaştırabilir).
- Bebeğinizin kelimelerin anlamları arasındaki farkı anlamaya başlayıp başlamadığını, başka isimlerle seslenerek öğrenebilirsiniz. Bebeğinizin sizi görebilmesi için dönmesi gereken bir yer durun ve adını söyleyin. Size dönüyor mu? Eğer dönüyorsa yüzünde boş mu yoksa beklenti dolu bir ifade mi olduğuna dikkat edin. Sonra yeniden eski pozisyonunu almasını bekleyin ve adını tekrar söyleyin. Bu defa tepkisinin ne olacağına bakın.
9-12 ay:
Birinci senenin sonlarına doğru bebekler daha iletişime açık ve girişken olmaya başlar. Aktif bir şekilde temas kurmaya çalışır, genellikle işaret etmek gibi fiziksel işaretler kullanır ve bunun yanı sıra çeşitli sesler çıkarıp göz kontağı kurarak amaçlarına ulaşır. Uzmanlara göre bu dönemde bebekler parmakla işaret etmenin aslında parmağı göstermek değil hedefledikleri nesneyi ya da kişiyi belirtmek olduğunu anlar.
Bebeğinizin “parmakla işaret”ten ne anladığını öğrenmek için yakın çevredeki bir nesneye işaret edin ama televizyon ya da radyo gibi sesli nesneleri seçmeyin çünkü bu durumda bebeğiniz parmağınızı değil de sesi takip edebilir. Şimdi bebeğiniz parmağınıza mı bakıyor yoksa işaret ettiğiniz nesneye mi ve nasıl bir tepki veriyor?