Alman Berlin Charite Üniversitesi Uyku Tedavisi Yetkinlik Merkezi, baz istasyonlarından yayılan elektromanyetik dalgaların hasta etmediğini, ancak baz istasyonlarına duyulan önyargı nedeniyle insanların hasta olduğunu açıkladı.
Alman Berlin Charite Üniversitesi Uyku Tedavisi Yetkinlik Merkezi bilim adamları tarafından yapılan araştırma, insanların baz istasyonlarına önyargılı yaklaştıklarını ortaya çıkardı. 12 gece boyunca Almanya'nın mobil iletişim olmayan 10 farklı şehrinde 18-81 yaş aralığındaki 397 katılımcı üzerinde yapılan araştırmada, katılımcıların evlerinin yakına kurulan baz istasyonlarından gerçek ve sahte sinyallere maruz bırakılarak uyku evreleri gözlemlendi. Deney boyunca sağlıkları gözlem altında tutulan katılımcılara daha sonra anket yoluyla uyku kaliteleri ve mobil iletişim hakkında sorular yönlendirildi. Araştırma sonucunda baz istasyonu sinyallerinden kaynaklanan herhangi bir uyku rahatsızlığına ilişkin kanıta rastlanmadığı belirtildi.
RAHATSIZLIĞIN SEBEBİ ÖNYARGI
Bilim adamları, insanların baz istasyonlarına duydukları önyargıdan dolayı olası sağlık riski endişesine kapıldıklarını, oysa elde ettikleri veriler ve kanıtlar doğrultusunda baz istasyonlarından yayılan elektromanyetik dalgaların buna sebep olmadığını ifade etti. Bireylerde görülen uyku bozukluğu ya da düzensizliklerinin tamamen baz istasyonlarına duydukları önyargıdan kaynaklandığını ifade eden araştırmacılar, "Baz istasyonları kapalı dahi olsa insanlarda uyku rahatsızlığı gözlemlenebiliyor. Bu durum uyku sorunlarına baz istasyonlarından yayılan elektromanyetik dalgaların değil baz istasyonlarına duyulan önyargının sebep olduğunu gösteriyor." açıklamasında bulundu. Bilim adamları, 'Nocebo etkisi' olarak adlandırılan bu durumun aslında baz istasyonları çalışmadığında bile insanların neden olumsuz sağlık sorunları yaşadıklarını açıkladığını belirtti.
ÇIRAKOĞLU: KORKULAR BİLGİ EKSİKLİĞİNDEN KAYNAKLANIYOR
Kamuoyunda elektromanyetik alanlardan kaynaklanan korkuyu değerlendiren Başkent Üniversitesi Psikoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Okan Cem Çırakoğlu, korkuların bir bölümünün bilgi eksikliğinden kaynaklandığını belirterek, önyargıların belirleyici olduğunu, bazı yersiz korkulara neden olabileceğini söyledi. Başkent Üniversitesi Psikoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Okan Cem Çırakoğlu, insanın herhangi bir şekilde kaygı yaşaması için etraftaki bir durumu ya da uyaranı 'tehdit' olarak algılaması gerektiğine dikkat çekerek, "İnsanların kendilerini önemli bir tehdit altında hissetmeleri durumunda çoğunlukla uykularında bozulmalar görülür. Bireylerin önyargıları neyi tehdit olarak algılayacaklarını belirleyen önemli unsurlardan biridir. Bu nedenle elektromanyetik alan kaynaklarına karşı şiddetli önyargıları olan insanların uykuları bu gerekçelerle bozulabilir." dedi.
"ALGILANAN YAKINLIK HASTA EDİYOR"
Elektromanyetik alanlara karşın insanların önyargılarına dikkat çeken Çırakoğlu, "2011 yılında yayınlanan benzer bir çalışmada da bireylerin sahip olduğu ve belirli bir hastalığa özgü olmayan genel fiziksel belirtilerin elektromanyetik kaynaklara 'baz istasyonu, enerji hattı gibi' gerçek yakınlıktan çok algılanan yakınlığa göre artış gösterdiği bulunmuştu. Yani oturduğu çevredeki elektromanyetik alanlara olan gerçek mesafeyi daha kısa algılayan katılımcılar daha fazla fiziksel belirti rapor ediyorlardı. Özetle, bireyler elektromanyetik alan kaynaklarını tehdit olarak algılamaları durumunda fizyolojik olarak belirti gösterebiliyorlar. Bu durum önyargıların belirleyici olduğuna işaret ediyor." değerlendirmesi yaptı.
(CİHAN)