Before the Rain/Yağmurdan Önce ile birçok sinemaseverin gönlünde taht kuran Makedon yönetmen Manchevski'nin talihi sonradan pek yaver gitmedi. 2001'de çektiği Dust/Toz adlı film bir fiyasko oldu. Türk düşmanı ırkçı yanıyla Batılı eleştirmenlerin bile tepkisini çeken film, bu konuda sanki biz Türklerin son yıllardaki şansının yeni bir belirtisi gibiydi: Çünkü Atom Egoyan veya Taviani Kardeşler gibi tanınmış ustaların aynı çerçevedeki filmleri de benzer bir akıbetle karşılaşmamış mıydı? Manchevski'nin yıllar sonra çıkıp gelen yeni filmi çok farklı. Bu, bir tür psikolojik gerilim veya fantastik serüven öyküsü. Ana teması, ölüler ve ölülerle ilişkilerimiz. Model aldığı filmler olarak da Altıncı His ve Diğerleri akla geliyor.
Yönetmen bize, bir büyük kaza geçirerek komaya giren ve sonra ölümün eşiğinden dönerek yeniden hayata kavuşan genç bir adamın öyküsünü anlatıyor. Makedonya'da geçen filmde, annesi üniversitede tanınmış bir profesör olan Goran, taşrada evlerine gelip tek başına çalışmak durumunda kalıyor: Karısı küçük oğluyla birlikte bir sahilde tatilini geçirir ve orada genç bir delikanlıyla kırıştırırken...
Goran'ın başına gitgide tuhaf şeyler gelmeye başlıyor. Karşısına bambaşka bir dil konuşan çok yaşlı kadınlar, kucağındaki bebekle ve tabanına çakılmış bir çiviyle dolaşıp duran ürpertici bir adam, kimliği belli olmayan çekici bir kadın çıkıyor. Goran, tüm bu tuhaf insanların temsil ettiği şeyi bulmaya ve düğümleri çözmeye çabalıyor.
Yönetmen bize, bir büyük kaza geçirerek komaya giren ve sonra ölümün eşiğinden dönerek yeniden hayata kavuşan genç bir adamın öyküsünü anlatıyor. Makedonya'da geçen filmde, annesi üniversitede tanınmış bir profesör olan Goran, taşrada evlerine gelip tek başına çalışmak durumunda kalıyor: Karısı küçük oğluyla birlikte bir sahilde tatilini geçirir ve orada genç bir delikanlıyla kırıştırırken...
Goran'ın başına gitgide tuhaf şeyler gelmeye başlıyor. Karşısına bambaşka bir dil konuşan çok yaşlı kadınlar, kucağındaki bebekle ve tabanına çakılmış bir çiviyle dolaşıp duran ürpertici bir adam, kimliği belli olmayan çekici bir kadın çıkıyor. Goran, tüm bu tuhaf insanların temsil ettiği şeyi bulmaya ve düğümleri çözmeye çabalıyor.
Filmin başlıca kusuru, uzun olması (iki saat) ve oldukça ağır gelişmesi. Tadına varabilmek için biraz sabırlı olmak gerekiyor.
Bizim için asıl ilginç yanı ise, bir tür Balkan usulü gerilim filmi sunması. Yalnızca 'komşu, haydi, hepten' gibi tüm Balkanlar'da kullanılan Türkçe sözcüklerin bol bol duyulmasıyla değil. Tüm filme sinmiş bir Balkan duyarlılığı var sanki... Eski Gilda filmi melodisi Amado Mio'nun yanı sıra, sık sık lirik Balkan şarkıları duyuluyor, coşku birden patlıyor, hüzün onu izliyor.
Bir gerilim filminin dokusuna sinmiş bu Balkan estetiği, elbette ilgiye değer.
Unutmayın ki kont Dracula'nın mekânı da Balkanlar idi!..
Filmin, son yılların fantastik sinemasında gözde bir motif olan 'ölülerle ilişkilerimiz' temasına değişik ve özgün bir yaklaşım getirdiği söylenebilir. Ayrıca erotik sahneleri de zevkli ve estetik. Demek ki, fantastikseverler görmeli.
GÖLGELER * * *
(Senki)
Yönetim ve senaryo: Milcho Manchevski
Görüntü: Fabio Cianchetti
Müzik: Ryan Shore
Oyuncular: Borce Nacev, Vesna Stanojevska, Sabina Ajrula, Selahaddin Bilal, Ratka Radmanovic/ Makedon filmi.
Bir gerilim filminin dokusuna sinmiş bu Balkan estetiği, elbette ilgiye değer.
Unutmayın ki kont Dracula'nın mekânı da Balkanlar idi!..
Filmin, son yılların fantastik sinemasında gözde bir motif olan 'ölülerle ilişkilerimiz' temasına değişik ve özgün bir yaklaşım getirdiği söylenebilir. Ayrıca erotik sahneleri de zevkli ve estetik. Demek ki, fantastikseverler görmeli.
GÖLGELER * * *
(Senki)
Yönetim ve senaryo: Milcho Manchevski
Görüntü: Fabio Cianchetti
Müzik: Ryan Shore
Oyuncular: Borce Nacev, Vesna Stanojevska, Sabina Ajrula, Selahaddin Bilal, Ratka Radmanovic/ Makedon filmi.