SABAH - Birçok anne çocuğunun iştahsızlığından ve yemek seçmesinden yakınıyor. Uzmanlar; annelerinden yemek yemeleri yönünde baskı gören çocuklarda, anoreksiya nevroza gibi yeme bozukluklarına rastlandığını söylüyor.....
Çocukların en büyük sorunları arasında iştahsızlık başı çekiyor. İştahsızlığın özellikle ebeveynlerin beslenme yöntemleri ve alışkanlıklarıyla ilgili olduğunu söyleyen Medical Park Bursa Hastanesi Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Hüseyin Tatar, çocuk ve bebeklerde görülen anoreksiya nevroza hakkında bilgiler verdi:
GENETİK OLABİLİR!
* Bir çocuğun anoreksiya nevroza olduğu nasıl anlaşılır?
Anoreksiya nevroza; sıklıkla ergenlik ve genç erişkinlik döneminde başlar. Beden algısı bozukluğu ile ilişkilidir. Kişinin fiziksel bütünlüğünü tehdit edecek şekilde yememesi ve kilo vermeye çalışması ile karakterize olan bir yeme bozukluğudur. Çocuklarda görülen anoreksiya nevrozada bulgular, ileri yaşlarda görülenlerden farklıdır. Çocuklarda anoreksiya nevrozanın tipik başlangıç bulguları yoktur. Bu çocuklar genellikle mükemmeliyetçi, başarılı, çalışkan ve popülerdir. Anoreksiya nevrozada genetik ve çevresel faktörler rol oynar. Hastalık, alım gücünün yüksek olduğu gelişmiş ülkelerde daha çok görülür. Psikolojik travmalar ve aile problemleri, hastalığın ortaya çıkmasını kolaylaştırabilir.
* Anoreksiya nevroza hangi yaşlarda daha sık görülür?
Aslında normal büyüme gösteren çocuklarda 15-18 ay arasında iştah en düşük düzeydedir. Yemeği reddetme ya da belli yiyeceklere yönelme davranışına 2 yaşındaki çocuklarda sık rastlanır. Çocuklar her dönemde aynı büyüme hızını göstermezler. Doğumdan 1 yaşına kadar olan hızlı büyüme, 2-4 yaşlarında azalır. Yılda ortalama 2 kilogram kadar artış olur. Eğer çocuğun büyüme ve gelişmesi normalse, yeme alışkanlıkları bir sağlık sorunu oluşturmuyorsa, çocuk ihtiyaçları kadar yiyorsa; anneler endişelenmemelidir. Bazen öğün atlansa hatta birkaç gün yemek düzeni bozulsa bile, önemli bir sağlık sorunu yaşanmaz.
İHTİYACI KADAR YER!
* Bebeklerde anoreksiya nevroza görülür mü?
Bebeklerde anoreksiyada yiyecek reddi ve aşırı seçicilik gözlenir. 6 ay ile 2 yaş arasında ortaya çıkar. Bebeğin isteklerine karşı, annenin tutarsız ve uygunsuz yanıtları, ikili ilişkilerinde çatışmaları ortaya çıkarır. Bebekler, sürekli bazı besinleri almayı reddeder. Çocuğun ne kadar yemek yiyeceğine karar vermesi, beynindeki iştah merkeziyle alakalıdır. Bebekler büyümek ve enerji sağlamak için ihtiyaçları kadar yemek yerler. Birçok ebeveyn bebeklerini ihtiyaçları olandan daha fazla yemek yemeleri için zorlar çünkü bebeklerinin iştahsız olmalarının yetersiz beslenmeye ve sağlık problemlerine neden olacağını düşünürler. Ama bebeği yemek yemeye zorlamak, iştahının daha da azalmasına yol açar.
Çok sıvı almasını engelleyin!
* İştahsızlık problemi olan çocukta yemek sırasında sıvı alımını sınırlandırın. Çünkü çocuklar içmeyi, yemeğe tercih eder. Bu nedenle de, almaları gereken besinleri yetersiz miktarda tüketirler.
* Biberon yerine bardak kullanın.
* Süt ve meyve suyu gibi içeceklerin, tüketim miktarını belirleyin.
* Şekerleme, cips ve çikolata iştah kesebilir. Ara öğünler; küçük porsiyonlar halinde ve çocuğun kolay yiyebileceği türden olmalıdır.
* Çocuğu yemek için zorlamayın. Reddettiği yiyeceği, bir süre sonra tekrar vermeyi deneyin.
'Doydum' diyorsa sofrayı kaldırın
* Öncelikle bir yemek yeme saati çizelgesi oluşturun. Çocuğunuz eğer yemek yemeyi reddederse; bir sonraki yemek saatine kadar bekleyin. Aralarda atıştırmasına izin vermeyin.
* Yemek saati yaklaştıkça, acıkmaktan söz edebilirsiniz. Yemek sonrasında ise doymaktan bahsedersiniz. Böylelikle açlık-tokluk hissini söze dökerek, ona farkındalık kazandırmış olursunuz.
* Midesini fazla doldurmamak için öncelikle katı besinlerle başlayın. Daha sonra sıvılara geçin.
* Yemek zamanı, yediği miktara takılmayın. Eğer, 'doydum' diyorsa; sofrayı kaldırın.
* Yemek masasında öncelikle kendi kendine yiyebileceği birtakım yemeklerle, yemeğe başlamasına izin verin.
* Kaşıkla yemeğe karşı direnç geliştirdiyse, başka yollarla yemesine izin verebilirsiniz.
* O yemek yerken, siz de bir şeyler yiyin.
* Yemek yeme yeri masa ve yemek sandalyesi olmalıdır. Oturma odasında veya yatağında yemek yemesine izin vermeyin.
* Eğer tabağı, çatalı, fincanı atmaya başlarsa; onları masadan kaldırın ve net bir şekilde memnuniyetsizliğinizi belirtin.
* Kendi kendine yemek istediği her zaman ona fırsat verin. Yemeğin dökülmesinden, üzerinin kirlenmesinden tedirgin olmamak için yemek sırasında bir önlük bağlamayı unutmayın.
* Yemek zamanını 30 dakika ile sınırlandırın.
* Oyun zamanı ile yemek zamanını birbirinden ayırın. Yemekte onunla oyun oynamamaya, oyun sırasında da yemek yememeye özen gösterin.
* İstenmeyen davranışlarına tepki verirken, duygularınıza ve sözlerinize dikkat edin. Aşırı tepkilerden mutlaka kaçının.
* Siz de yemek zamanı kurallarına uyun. Zamanında masaya oturun. Yemek sırasında televizyonu mutlaka kapatın.