Şenol YİĞİT / Aktuel Psikoloji
Anne ve babalar çocuk eğitimi ve öğretimi adına yaptıklarını fedakârlıklarının yanında kendilerinin de çocuklarından da bazı beklentileri olmaktadır. Bu arzu anne ve baba için çok doğal bir arzudur. Ailelerin beklentilerinin gerçek dışı ve yüksek olamadıkça herhangi bir problem yoktur. Ama bazen beklentiler gerçekliliği ve normalliği ayarlanamadığında oluşan durumlar ailelerde hayal kırıklılığına, çocuklarda ise bazı psikolojik ve davranış bozukluklarına bozukluklara neden olabilmektedir.
Anne ve babalar bazı zamanlar annelik ve babalık duyguların oluşturduğu objektif olamayan hislerle ya da kendi içlerinde kalan ve yapamadıklarını telafi etme yoluna girerek, çocuklarının dan, kabasiteleri ve yeteneklerinin üstünde beklenti içine girerler.
Kapasitesi ve donanımı olmadığı konu hakkında bir şeyler beklenilen çocuk kendisinden beklenileni başaramadığında kendini “beceriksiz” olarak görecektir ve cesareti kırılacaktır. Oluşan bu duygularla çocuk, hayata dair girişimlerden ve denemelerden uzak kalmaya çalışarak başarısızlık duygusunu yaşamak istemeyecektir.
Burada aileler için şu dikkati çekmektedir. Çocukların yetenekleri, kapasiteleri ve donanımları hakkında anne ve babalar nasıl değerlendirme yapacaklarıdır.
Bu çok kolay olmasa da çocuklarının geçmiş yaşantılarında ki gözlemleri, neleri başarabildikleri ve başaramadıkları, arkadaşları ile ilişkilerindeki başarı durumu, sınıf başarısı, çok çalıştığı halde ulaştığı başarı düzeyi, branş öğretmenlerinin (matematik, fen, soysal, müzik, beden eğitimi vb)görüşü, denemelerdeki başarı düzeyi vb örnekler anne ve babaların çocuklarının değerlendirme adına yardımcı olacaktır
Anne ve Baba, çocuklarının var olan gücünü kullanarak, kendini geliştirmesi ve kendini beceriksiz olarak nitelendirmemesi için;
· Çocuklarınızdan makul ölçülerde beklentilerinin olması gerekmektedir.
· Çocuklarınızdan yapabildiklerinden esinlenerek yapabileceklerini isteyin.
· Beklentileriniz de zorlayıcı değil teşvik edici ve ödüllendiriri olmaya çalışın.
· Çocuklanırdan beklentilerinizden size ait olanı fark edin.
· Çocuklarınızın da beklentilerini ve gereksinimlerini mutlaka dikkate alın.
· Her zaman çocuklarınızın yanın da olduğunuzu hissettirin.