Obezite ve Psikiyatri ilişkisi

HÜRRİYET / Füsun Saka

[email protected] 
 
Obezite ve psikiyatrik hastalıklar ilişkisi yapılan yeni araştırmalarla anlaşılmaya başlandı. Bu konudaki en önemli soru ise şu: Kişi ne için yer?Obezite  ve psikiyatri ilişkisi konusunda Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Arif Verimli ile konuştuk…

Obezite ve Psikiyatri ilişkisi

Psikiyatrik hastanın klinik muayenesinde "görsel değerlendirme" önemli bir yer tutmaktadır. Hasta ile psikiyatristin ilk karşılaştığı an tedavinin başladığı andır. Psikiyatrist henüz daha konuşmaya başlamadan hastasının yürüyüşünü, el-kol hareketlerini, adımlarını, kafasını hareket ettirmesini, hastanın giysilerini, kişisel temizliğini, fiziksel görünümünü gözden geçirir. Buralardaki herhangi bir anormallik daha ilk anda bir hastalık için çağrışım yapabilir.

Görsel değerlendirmede en önemli verilerden biri de hastanın görünümü ve genel sağlık durumudur (Kaplan H., Sadock B., New York University School of Medicine,1995) Obezite psikolojik faktörler ve psikiyatrik hastalıklarla ilişkili olabilir. Bu sebeple hastalık teşhisinde "Obezite" önemli bir ipucu vermektedir. Obezite ilgili son araştırmalar insan psikolojisinin rolü ve tedavisinde psikiyatrik yardımın önemine değinmektedirler. Tedaviye başlamadan önce "Kişi ne için yer?" sorusuna cevap araması psikolojik testlerden geçirilmesi yeni uygulamalardır.  

Obeziteye sebep olan psikolojik faktörler ve psikiyatrik hastalıklar

Stres, Gerilim, Huzursuzluk, Kaygı, Yaygın Anksiyete Bozukluğu, Depresyon, Alkol kullanımı, Amfetamin ve Türevlerinin Kullanımı, Kişilik Bozuklukları, Yeme Bozuklukları (Anoreksiya Nervoza, Bulimiya Nervoza), Duygu durum Bozuklukları (Depresyon; Majör Depresyon, Distimi) Aleksitimi, Psikotik Bozukluklar, Aile içi İletişimsizlik ve Evlilik Sorunları, Antipsikotik ve Antidepresanlarla tedavi… gibi sıralanabilir. 

Obezitenin sebep olduğu psikiyatrik hastalıklar

Obezite yaşam kalitesini oldukça düşüren bir hastalıktır. Yapılan çalışmalar obezitesiyle barışık olan çok az oranda kişinin varlığını ortaya koymaktadır. Obeziteli hastaların genellikle kendilerine güvenleri düşüktür. Obeziteli hastalara uygulanan "Yaşam Kalitesi Ölçeği" "Vücut Algısı Ölçeği" ve  "Benlik Saygısı Ölçekleri"nde Obeziteli hastaların genelinin Yaşam kalitelerini düşük buldukları, Vücutlarını beğenmedikleri ve değiştirmek için çaba sarfettikleri, Benlik saygılarının genel popülâsyona göre daha düşük olduğu görülmüştür (Sertöz Ö., Mete H.,Ege Klinik Psikofarmakoloji Bülteni,2005)

 Bununla birlikte Obezitenin yol açtığı Psikiyatrik hastalıklar da bulunmaktadır.  Bunlar arasında Uyku Bozuklukları (Uyku Apne Bozukluğu), Cinsel isteksizlik ve Cinsel İşlev Bozuklukları, Kronik Stres, Depresyon, Orthoreksiya Nervoza, İlişki ve Evlilik sorunları, Madde kötüye kullanımı, İntihar Davranışı, Somatoform Bozukluklar (Konversiyon/Histeri) sayılabilir.

Obezite tedavisinde psikiyatrinin yeri

Bir psikiyatrist Obezite tedavi ekibinin önemli bir elemanıdır. Çünkü konuşmanın başında söylediğimiz "Kişi ne için yer" sorusuna en doğru yanıtı verecek kişi O'dur. Eğer yeme davranışının altındaki psikolojik dinamikler doğru tespit edilir ve hekimler arasında doğru konsülte edilirse tedavi daha başarılı sonuçlar verecektir. Yapılan bir araştırma (Sertöz Ö., Mete H.,Ege Klinik Psikofarmakoloji Bülteni,2005) özellikle "Bilişsel Psikoterapi"nin obezite tedavisinde çok önemli bir yeri olduğunu kanıtlamıştır. 

Özet: Bir Obezite tedavi programında psikiyatri konsültasyonu eksik bırakılırsa verilen kilolar en kısa zamanda geri dönecektir.