Hayatın esasının mutlu yaşamak ve mutlu yaşatmak olduğunu hatırlatmıştık. Çocuğun da mutlu yaşaması ve ileride de kendisinden hiz­met bekleyenleri mutlu ede­ bilmesi beklenir ve istenir. Işte aile ve çocuk refahının esası budur. Bunun için ço­cuğun bedensel sağlığının yerinde olması ve derslerinin de ba­şarılı olması yetmez. Bundan önceki bahislerde değindiğimiz gibi ruhsal (moral, ahlak} ve sosyal yönlerden de sağlıklı olması gerekecektir. Birey bu yöndeki sağlığını yani mental (ruhsal, moral, ahlak) ve sosyal (entellektüel) iyilik halini -ki bilindiği gibi buna kısaca psiko-sosyal diyorduk. bir anda elde edeme­mekteydi. Bunun aşamaları vardı. Bu aşamalar şöyledir:

Birinci bunalım dönemi, ikinci bunalım dönemi ve üçüncü bunalım dönemi. Her dönemin kendine has özellikleri ve sıkın­tıları vardır. Çocuk bu dönemlerde kaprisli ve idare edilmesi güç bir varlık olur. 0 kendi iç dünyasında büyük mücadeleler i­çersindedir. Bundan kaynaklanarak çevresiyle zıtlaşması ola­ğandır. Oysa çocuğun bu bunalım dönemlerini anne, baba ve Çocuğun sosyal çevresi iyi bir şekilde bilerek, çocuğa onun sı­kıntılarını azaltabilecek tarzda psiko-sosyal destek sağlama du­rumundadırlar. Ancak çocuk için olduğu kadar, aile ve toplum i­çin de çıkar yol böyledir.

Birinci buhran döneminde çocuk “ego”sunu yani benliğini keşfeder. Ülkemiz iklimi ve şartları itibariyle bu çağ 2.4 ile 4 yaşları arasında kendisini gösterir. ikinci buhran döneminde çocuk “sosyal benliğini” keşfeder. Takriben 6.5-8 yaşları arasın­ da seyreder. Üçüncü buhran, bunalım dönemi ise 10.5 yaşların­da başlayarak 22, hatta 25 yaşa kadar devam edebilir. Bu dö­nemde de çocuk çocukluk Psikolojisinden çıkarak, kendi cinsel psikolojisinin özelliklerine adaptasyon sancıları çeker. Kız ise kızlık, erkek ise erkeklik psikolojllerine adaptasyon sancıları çeker.

Ilk bunalım döneminin diğer adı 3 yaş buhran dönemidir. Buna geçmeden önce doğumdan üç yaşa kadar olan çocuğun ti­pik bazı özelliklerini hatırlatmamız yerinde olacaktır: